Voor particulieren

Fiscale planning

Zelf zoeken

Voor professionals

Lees dit ook:

Veel gebruikte begrippen

Op deze pagina vindt u een aantal termen en namen die vaak worden gebruikt als het om erven en schenken gaat. De meeste ervan kennen we allemaal wel, maar soms is het handig om snel even na te lezen wat iets of iemand nu ook alweer betekent of doet. Daarom onderstaand lijstje. Het gaat niet om juridische definities, maar om snel weer te kunnen zeggen: ‘O ja…'

 
Aangifte erfbelasting

Belastingaangifte betreffende een erfenis.

 
Aanvaarden

Stilzwijgend óf uitdrukkelijk accepteren wat u uit een erfenis verkrijgt.

 
Afwikkelen erfenis, nalatenschap

Alles regelen wat te maken heeft met het afronden van de administratieve en feitelijke aangelegenheden van de overledene. Houdt op waar de verdeling van de nalatenschap begint.

 
Begeleidingsservice

Soort abonnement van Erfrecht Jurist, dat u het recht geeft tegen een gematigd tarief regelmatig overleg te hebben met een gespecialiseerde jurist.

 

 
Beneficiair aanvaarden

Accepteren van uw erfdeel onder de voorwaarde dat u niet aansprakelijk wordt voor verplichtingen van de overledene voorzover die groter zijn dan uw verkrijging uit de erfenis.
Formaliteit: schriftelijke verklaring bij de rechtbank.
Kosten: griffierecht.

 
Beschikkingsbevoegd
Is men als men zelfstandig al zijn belangen kan behartigen. Niet zelfstandig beschikkingsbevoegd zijn: minderjarigen en degenen die onder bewind of curatele gesteld zijn. Zijn niet alle erfgenamen beschikkingsbevoegd, dan gelden er meer formaliteiten voor het afwikkelen van een erfenis. Doel: een zorgvuldige waarborg van de rechten van de zwakkere erfgenaam.

 
Bewind erfdeel
Soort van supervisie ingesteld over een erfdeel. Wordt vaak gekoppeld aan het bereiken van een ‘verstandige’ leeftijd van een erfgenaam.
De bewindvoerder beheert het erfdeel, of moet zijn goedkeuring geven aan de besteding ervan. In het testament wordt al aangegeven hoe ‘streng’ de regels van het bewind zijn.

 
Bewind meerderjarige

Beschermingsbewind ingesteld over het vermogen van een meerderjarige.
Wordt ingesteld omdat iemand zijn belangen zelf niet (meer) goed kan behartigen, terwijl het toch nodig is dat de financiën op verantwoorde wijze geregeld worden. Anders dan bij curatele kan in geval van bewind, de meerderjarige zelf nog wel handelingen verrichten. Het wordt wel makkelijker deze terug te draaien in geval van misstanden.

 

 
Bewindvoerder

Degene die het bewind uitvoert. De bewindvoerder wordt gecontroleerd door de kantontrechter. En aan het einde van het bewind legt de bewindvoerder verantwoording af aan de erfgenaam die daarna de volledige beschikking over zijn erfdeel heeft.

 

 
Bloot-eigendom

Eigendom van een voorwerp, waar een ander recht op rust waardoor het geen volledig, ‘vol’ eigendomsrecht is. Er is bijvoorbeeld het recht van vruchtgebruik op een huis gevestigd. Na het eindigen van het vruchtgebruik wordt de bloot-eigendom weer volledige eigendom.

 
Boedelbeschrijving

Een overzicht van de baten en lasten die tot de erfenis behoren.
Kan in allerlei gradaties: informeel (een van de erfgenamen vertelt de anderen wat de stand van zaken is) of formeel (in een notariële akte).

 
Centraal Testamenten Register

Het CTR houdt bij wie een testament heeft gemaakt, wanneer en bij welke notaris. Iedereen kan bij het CTR informeren of iemand die is overleden een testament heeft gemaakt. Er moet een uittreksel uit het overlijdensregister (gemeente) worden overlegd. De informatie wordt kosteloos verstrekt.

 
Curatele

Totale supervisie ingesteld over iemand die zelf niet in staat is om zijn belangen te behartigen. Wie onder curatele staat, is zelf niet meer bevoegd om handelingen te verrichten.

 
Eerste gesprek

Een eerste oriënterend gesprek bij Erfrecht Jurist duurt maximaal een half uur en is vrijblijvend en gratis.

 
Erfbelasting

Belasting die wordt geheven over hetgeen u verkrijgt uit een erfenis. Tot 1 januari 2010 werd dit 'successierecht' genoemd.

 
Erfdeel

Aandeel in een erfenis.

 
Erfgenaam

Is iemand die op grond van de wet of een testament de overledene ‘opvolgt’ in diens rechten en plichten. Een erfgenaam wordt dus eigenaar van de bezittingen van de overledene, maar ook aansprakelijk voor diens schulden. Dat is anders na beneficiaire aanvaarding of verwerping van een nalatenschap.

 
Erflater

De overledene.

 
Erfrecht, verklaring van

Verklaring opgesteld door een notaris, waarin deze garandeert wie de erfgenamen van de overledene zijn. Derden hebben hierdoor een waarborg met wie zij de zaken van de overledene kunnen afwikkelen.
Is één persoon door de erfgenamen gemachtigd namens hen op te treden, dan wordt dit ook vermeld.

 
Executele, verklaring van

Verklaring opgesteld door een notaris, waarin deze garandeert wie executeur is en wat zijn bevoegdheden zijn om de nalatenschap af te wikkelen. Er wordt niet vermeld wie de erfgenamen van de overledene zijn. Daarom vergt een verklaring van executele minder onderzoek en kan veel sneller worden afgegeven dan een verklaring van erfrecht.

 
Executeur(-testamentair)

Degene die in een testament is aangewezen om de erfenis af te wikkelen.
Executeurs zijn er in soorten en maten. In het testament wordt bepaald welke bevoegdheden een executeur precies heeft.

 
Huwelijksvoorwaarden

Afspraken tussen echtgenoten die bepalen wie waar recht op heeft. De echtgenoten moeten er zelf voor zorgen dat zij een goede administratie bijhouden die op de huwelijksvoorwaarden aansluit. Zo ook het - eens per 10 à 15 jaar - laten nakijken van de huwelijksvoorwaarden. Doet men dat niet, dan blijken de huwelijksvoorwaarden vaak een totaal willekeurige uitkomst te geven van de vermogensverdeling tussen de echtgenoten. Dat levert nadeel op in geval van faillissement, echtscheiding of overlijden.
Formaliteit: notariële akte.

 
Kindsdeel

Dat gedeelte van een nalatenschap dat overeenkomt met het aantal kinderen dat de overleden heeft (plus één in geval de overledene een echtgenoot achterlaat).

 
Langstlevende

Diegene van de twee echtgenoten die de ander overleeft.

 
Legaat

Speciaal voorwerp of deel uit de erfenis dat aan iemand wordt vermaakt.
Bijvoorbeeld: De klok. Of: een geldbedrag groot € 10.000,00.

 
Legataris

Iemand die een legaat krijgt. Iemand kan én benoemd zijn tot erfgenaam, én tot legataris.
Bijvoorbeeld: Jan is erfgenaam voor het 1/3 deel van de erfenis en krijgt de klok gelegateerd.

 
Legitieme portie

Een deel van de erfenis waar een legitimaris aanspraak op kan maken ook al is hij onterfd. De omvang van de legitieme portie is de helft van het ‘normale’ erfdeel van de erfgenaam. De legitieme portie geeft alleen een aanspraak op geld; niet op goederen uit de nalatenschap.

 
Legitimaris

Een erfgenaam die altijd aanspraak kan maken op een erfdeel, zelfs indien hij onterfd is. Hoeveel? De helft van het normale erfdeel. Wie? Kinderen van de overledene, of kleinkinderen die erven in de plaats van hun eerder overleden ouder.

 
Nalatenschap

Erfenis.

 
Nalatenschap, afgifte van

Nadat de executeur klaar is met het afwikkelen van de nalatenschap kan deze verdeeld worden door de erfgenamen. Hij legt rekening en verantwoording af aan de erfgenamen over de inkomsten en uitgaven die hij deed om de erfenis af te wikkelen, en geeft de nalatenschap officieel af aan de erfgenamen. Zij besluiten hoe ze de nalatenschap verdelen.
Vaak gaat de verdeling van de nalatenschap echter in één moeite door nadat de executeur rekening en verantwoording heeft afgelegd.
In de praktijk: De executeur geeft zijn overzicht; de erfgenamen geven hun akkoord, gevolgd door de opdracht aan de executeur om de erfdelen uit te keren.

 
Negatieve nalatenschap

Nalatenschap waar de schulden omvangrijker zijn dan de bezittingen. Zie ook Vereffenen negatieve nalatenschap.

 
Notaris

U hebt de vrije keus welke notaris u wilt bezoeken. Ook als u al eens bij een notaris bent geweest. U bent evenmin gebonden aan de notaris die het testament heeft opgesteld, als u een erfenis verkrijgt. Notarissen worden door de overheid benoemd; de tarieven liggen niet vast. Ieder kantoor heeft zijn eigen specialisaties. Het is aan u om de beste notaris tegen een goede prijs te vinden. Notarissen zijn lid van de KNB, de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie. Hier kunt u terecht als u een klacht heeft over een notaris. Hebt u echter schade geleden, dan staat de gang naar de gewone rechter open.

U hebt een notaris nodig voor het opstellen van een verklaring van erfrecht of -executele. De afwikkeling van de erfenis kunt u verder zelf verzorgen of door iedere andere deskundige laten begeleiden. Alleen indien er minderjarigen, onder bewind of curatele gestelden onder de erfgenamen zijn, is dat anders.

 

 
Opeisbaarheid erfdeel

Vaak wordt in een testament bepaald dat de erfdelen van de kinderen nog niet opeisbaar zijn. De langstlevende houdt er voorlopig de beschikking over. Het grote voordeel dat de kinderen toch al officieel erfgenaam zijn, is dat zij al aanspraken krijgen waardoor de erfenis van de langstlevende ouder kleiner wordt. Daardoor is in totaal minder belasting verschuldigd.
Het nadeel, dat er nu al belasting verschuldigd is over de erfdelen van de kinderen wordt verminderd doordat de langstlevende ouder verplicht wordt dit voor te schieten.

 
Schenkbelasting

Belasting verschuldigd door degene die een schenking ontvangt.

 
Schenking op papier

Schenking van een geldbedrag dat voorlopig bij de schenker blijft. Wordt gedaan als de schenker geen vrij beschikbare middelen heeft, maar wel besparing van erfbelasting in zijn nalatenschap wenst. Wil de Belastingdienst een papieren schenking serieus nemen, dan moet er rente worden voldaan over het bedrag dat de schenker heeft schuldig erkend aan de begunstigde. Die rente hoeft niet steeds te zijn voldaan. De Belastingdienst kijkt niet langer terug dan honderd tachtig dagen vóór het overlijden van de schenker.

 

 
Second opinion

Wilt u zeker weten dat uw notaris u een voorstel heeft gedaan met het voor u maximaal haalbare resultaat? Erfrecht Jurist kan uw dossier nog eens objectief beoordelen. Desgewenst praten wij namens u verder met uw notaris.

 
Telefonisch spreekuur

Erfrecht Jurist houdt telefonisch spreekuur voor informatie, maar ook voor vaste cliënten om een goede bereikbaarheid te garanderen. Maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag tussen 8.30 uur en 9.30 uur.

 
Testateur

Degene die een testament maakt.

 
Uitsluitingsclausule

Bepaling in een testament waardoor de echtgeno(o)t(e) van uw kind niet meedeelt in hetgeen uw kind van u erft. Ook al is uw kind in gemeenschap van goederen getrouwd. Nuances kunnen worden aangebracht, zodat dit alleen van toepassing is als uw kind in een echtscheiding terecht komt.

 
Vereffenen negatieve nalatenschap

Manier van afwikkelen van een nalatenschap die sterk lijkt op het afwikkelen van een faillissement. Is verplicht indien de erfenis meer schulden dan baten omvat. De rechtbank benoemt een vereffenaar. Schuldeisers worden openlijk opgeroepen om hun vordering in te dienen. De vereffenaar stelt een uitdelingslijst op, onder controle van de rechtbank.

 
Verklaring van erfrecht

Verklaring opgesteld door een notaris, waarin deze garandeert wie de erfgenamen van de overledene zijn. Derden hebben hierdoor een waarborg met wie zij de zaken van de overledene kunnen afwikkelen.
Is één persoon door de erfgenamen gemachtigd namens hen op te treden, dan wordt dit ook vermeld.

 
Verklaring van executele

Verklaring opgesteld door een notaris, waarin deze garandeert wie executeur is en wat zijn bevoegdheden zijn om de nalatenschap af te wikkelen. Er wordt niet vermeld wie de erfgenamen van de overledene zijn. Daarom vergt een verklaring van executele minder onderzoek en kan veel sneller worden afgegeven dan een verklaring van erfrecht.

 
Verwerpen

Niet accepteren van een erfdeel of een legaat.
Formaliteit voor het verwerpen van een erfdeel: schriftelijke verklaring bij de rechtbank.
Kosten: griffierecht.

 
Vruchtgebruik

Geeft recht op de opbrengsten of het gebruik van een voorwerp. Bijvoorbeeld: de rente van een bankrekening, of het wonen in een huis. In een testament krijgt vaak de partner het vruchtgebruik van (een deel van) de erfenis. De kinderen krijgen het resterende deel: de bloot-eigendom. Pas als het vruchtgebruik eindigt, bijvoorbeeld als de partner komt te overlijden, worden de kinderen volledig eigenaar van de erfenis. Op deze manier laat men de partner verzorgd achter en komen de kinderen later aan bod.

 
Waarderingsregels

Voorschriften voor het toekennen van een waarde aan goederen die u erft, schenkt of verkoopt. Afhankelijk van de vraag om wat voor goederen het gaat en waarom u wilt waarderen (voor de Belastingdienst, of zijn er minderjarigen bij betrokken) gelden verschillende regels.

 
Wettelijke verdeling

Is sinds 2003 het systeem van vererving dat van toepassing is op gehuwden (en geregistreerd partners) met kind(eren). Het geldt tenzij de overledene in een testament anders heeft geregeld, ook als dat testament vóór 2003 is gemaakt.
De wettelijke verdeling houdt in dat de langstlevende echtgenoot / geregistreerd partner de hele erfenis van de overledene krijgt. De langstlevende mag de erfenis opmaken en hoeft hierover tijdens zijn leven geen verantwoording af te leggen aan de kinderen.
De kinderen zijn niet onterfd. Hun erfdeel wordt omgezet in een geldbedrag. Zij krijgen dat – in principe – pas als de langstlevende komt te overlijden. Wat de waarde van deze “tegoedbon” is, blijkt pas als de langstlevende komt te overlijden. Mocht de langstlevende echter hertrouwen, dan kunnen de kinderen een grotere claim leggen op het nog uit te keren erfdeel.
 

 


Deze site maakt gebruik van cookies. Door verder te gaan op deze site, gaat u akkoord met het gebruik hiervan.